Diagnoza w medycynie chińskiej opiera się na czterech głównych osiach:
- Obserwacja wzrokowa: aby uzyskać informacje o cerze, witalności, kształcie i stanie języka, twarzy, pięciu organów, czterech kończyn, narządów płciowych, skóry i wydalin.
- Obserwacja słuchowa i węchowa (starożytny chiński używa jednego słowa na "słuchanie" i "wąchanie") aby uzyskać informacje o tonie głosu, oddychaniu, kaszlu lub kichaniu, beknięciu, burczeniu w jelitach, zapachach pacjenta i jego wydalinach.
- Wywiad: aby uzyskać informacje od pacjenta na temat jego choroby, odczuć, historii medycznej i nawyków życiowych.
- Badanie pulsu: w medycynie chińskiej puls można badać na nadgarstku, ale także na kostce, szyi i wielu innych częściach ciała.
Zbierając te informacje, terapeuta analizuje je przez pryzmat teorii medycyny chińskiej, aby wyciągnąć wniosek na temat stanu choroby. Nie jest to dokładnie pierwsza przyczyna, którą należy leczyć, ale najgłębszy porządek, który należy przywrócić, aby pacjent odzyskał zdrowie. W ten sposób medycyna chińska leczy przyczynę, a nie objaw. W tym przypadku przyczyną choroby nie jest to, co spowodowało zaburzenie (przeziębienie, emocje, jedzenie itp.), ale najgłębsza wewnętrzna nierównowaga, zwana syndromem, którą należy odróżnić od objawów odczuwanych przez pacjenta. Tak więc objaw, taki jak ból głowy, może być spowodowany zupełnie różnymi zaburzeniami wewnętrznymi. Oczywiście przyczyna tego zaburzenia musi być leczona, ale wtedy chodzi o zapobieganie, a nie leczenie.