Festiwal Wiosny

Rok Króliczy

Kluczowe słowa w języku chińskim:
Festiwal Wiosny: 春节 Chūnjié 
Chiński Nowy Rok: 过年 guònián
Rok Króliczy: 兔年 tùnián 
Atmosfera świąteczna: 兔年大吉 tùnián dàjí
Kalendarz księżycowy: 阴历/农历 yīnlì / nónglì

Pierwotnie święto rolnicze, Festiwal Wiosny przypada na pierwszy dzień chińskiego roku księżycowego, który jest opóźniony o około dwadzieścia do trzydziestu dni w stosunku do Nowego Roku w kalendarzu gregoriańskim. Wywodzący się z dynastii Shang (około XVII-XI wiek p.n.e.), powstał z działań polegających na składaniu ofiar bóstwom lub przodkom na początku roku.

Rolnicy wykorzystywali ten okres roku, aby modlić się o dobre zbiory. Ustalony na drugi miesiąc po przesileniu zimowym, jest częścią dwunastoletniego cyklu (12 gałęzi ziemskich), z których każda odpowiada zwierzęciu: szczur, wół, tygrys, królik, smok, wąż, koń, owca, małpa, kogut, pies i świnia.

Podobnie jak Boże Narodzenie w krajach zachodnich, Festiwal Wiosny jest najważniejszym świętem w Chinach. To dzień, w którym wszyscy członkowie rodziny się zbierają. Ludzie, którzy opuścili swoją ojczyznę, muszą wrócić do domu. Dlatego każdego roku, ponad dziesięć dni przed świętem, transport jest bardziej intensywny niż kiedykolwiek. W te dni tłumy ludzi przychodzą jak fale na dworce kolejowe, przystanki autobusowe i lotniska.

Wieczór przed świętem i pierwsze trzy dni pierwszego miesiąca są najważniejsze. Odpalanie fajerwerków jest jedną z reprezentatywnych tradycji Festiwalu Wiosny. Huki fajerwerków mogą odstraszyć demony, a ludzie modlą się, przy dźwięku fajerwerków, o pokój i szczęście.

Kilka tradycyjnych chińskich świąt wywodzi się z działalności rolniczej. W starożytności, gdy rolnicy zebrali obfite plony, organizowali publiczne świętowanie. Podczas klęsk żywiołowych składali ofiary Bogom i przodkom, aby uzyskać ich łaskę. Sezonowe zmiany klimatu, takie jak wiosenne kwitnienie i jasny księżyc jesienią, budziły w nich również pragnienie pięknych dni. Ostatecznie tego rodzaju działania stały się częste i przekształciły się w rytuały. Festiwal Wiosny jest największym świętem tego rodzaju w Chinach. Jak wiemy, pierwotnie było to ofiarowanie dokonywane zimą w społeczeństwie prymitywnym. Pomiędzy końcem zimy a początkiem wiosny klan odbywał wielkie spotkanie, na którym uczestnicy przynosili produkty z polowania, rybołówstwa i rolnictwa. Ofiarowywali te pokarmy w podziękowaniu Bogu, a następnie przodkom, za błogosławieństwo udzielone naturze (góry, rzeki, słońce, księżyc i gwiazdy). Po ceremonii dzielili się ofiarami, tańcząc i śpiewając do sytości.

Świętowanie nie było regularne na początku. Później stało się zwyczajem na koniec każdej zimy. Z biegiem lat ustalono je między ostatnimi dniami bieżącego roku a pierwszymi dniami następnego roku. Po upadku społeczeństwa prymitywnego ofiara zmieniła formę i treść. Stała się świętem oznaczającym odejście starego roku i nadejście nowego roku, stąd nazwa Festiwal Wiosny.

Daty tradycyjnych chińskich świąt są ustalane według kalendarza księżycowego. Festiwal Wiosny rozpoczyna Nowy Rok Księżycowy. Nazywa się go również Guo Nian w języku chińskim (dosłownie: przejść guò rok nián), ale temu wyrażeniu nadaje się inną etymologię: „trzymać się z dala od potwora Nian”.

Istnieją różne legendy na temat pochodzenia Niana. Najbardziej rozpowszechniona wersja mówi, że Nian był legendarnym dzikim zwierzęciem starożytności. Miał ciało byka i głowę lwa. Ukrywając się w głębinach gór, pożerał małe zwierzęta na swoje posiłki. W głębi zimy, z powodu braku wystarczającej ilości zwierzyny, opuszczał swoją norę, aby udać się do pobliskich wiosek, gdzie łapał zwierzęta domowe, a nawet ludzi. Z obawy przed jego okrucieństwem, mieszkańcy wsi uciekali ze swoich domów. Długo potem ludzie zauważyli, że Nian, choć okrutny, bał się trzech rzeczy: koloru czerwonego, żywego ognia i ogłuszającego hałasu. Znaleźli więc sposoby, aby powstrzymać Niana przed wejściem do wsi.

Z tego powodu, przed inwazją potwora Niana, drzwi domu malowano na czerwono i zapalano przed nimi ogień. Ponadto, mieszkańcy wsi uderzali w przedmioty, aby robić hałas. W ten sposób bestia nie odważyła się już wejść.

Ta taktyka stała się później tradycją, która trwa z roku na rok. Później ludzie odkryli, że bambus, raz spalony, wytwarza wybuchowy dźwięk. Z biegiem lat, spalony bambus został zastąpiony fajerwerkami. Zgodnie z tą tradycją, Chińczycy do dziś odpalają fajerwerki podczas Festiwalu Wiosny.