Κεφάλαιο 24 του Λαο Τσε

Κινεζικό κείμενο

企qǐ者zhě不bù久jiǔ, 跨kuà者zhě不bù行xíng, 自zì见xiàn不bù明míng, 自zì是shì不bù彰zhāng, 自zì伐fá无wú功gōng, 自zì矜jīn不bù长cháng.
其qí在zài道dào, 曰yuē余yú食shí赘zhuì行xíng, 物wù或huò有yǒu恶wù之zhī, 故gù有yǒu道dào不bù处chǔ.

Μετάφραση

Όποιος στέκεται στις μύτες των ποδιών του δεν μπορεί να σταθεί για πολύ· όποιος κάνει μεγάλα βήματα δεν μπορεί να περπατήσει μακριά.
Όποιος επιδεικνύει τον εαυτό του δεν είναι φωτισμένος.
Όποιος είναι αυταρεσκός δεν λάμπει.
Όποιος καυχιέται δεν έχει αξία.
Όποιος υπερηφανεύεται δεν διαρκεί πολύ.
Σύμφωνα με το Νταο, μια τέτοια συμπεριφορά είναι σαν τα υπολείμματα φαγητού ή ένας απωθητικός όγκος, που προκαλούν συνεχώς αποστροφή στους ανθρώπους.
Γι’ αυτό, όποιος κατέχει το Νταο δεν συμπεριφέρεται έτσι.

Σημειώσεις

Όποιος στέκεται στις μύτες των ποδιών του θέλει να δει πιο μακριά· όποιος κάνει μεγάλα βήματα θέλει να προχωρήσει γρηγορότερα. Και οι δύο παραβολές δείχνουν ότι εκείνοι που υψώνουν τον εαυτό τους ή προσπαθούν να φαίνονται μεγάλοι (με καυχησιά), δεν μπορούν να διαρκέσουν πολύ.

Αυτό το κεφάλαιο είναι συνέχεια του προηγούμενου. Όπως εκείνοι που αγαπούν να συζητούν δεν μπορούν να διαρκέσουν πολύ, έτσι και εκείνοι που στέκονται στις μύτες των ποδιών ή κάνουν μεγάλα βήματα δεν μπορούν να σταθούν ή να περπατήσουν για πολύ. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί αυτά τα παραδείγματα για να τονίσει το λάθος εκείνων που προσπαθούν να ξεπεράσουν τους άλλους με τη σοφία τους.

Όποιος στέκεται στις μύτες των ποδιών του θέλει μόνο να ξεπεράσει τους άλλους· δεν συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να σταθεί έτσι για πολύ. Όποιος κάνει μεγάλα βήματα θέλει μόνο να ξεπεράσει τους άλλους· δεν συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να περπατήσει έτσι για πολύ.

Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί απλές παραβολές για να αποδείξει τα αξιώματα που παρουσιάζει αργότερα.

Φαντάζεται ότι οι άλλοι άνθρωποι στην αυτοκρατορία δεν είναι ίσοί του. Τότε δεν μπορεί να επωφεληθεί από τις ικανότητες ή τα ταλέντα τους. Γι’ αυτό δεν είναι φωτισμένος (自见不明 zì xiàn bù míng).

Όποιος εγκρίνει τον εαυτό του με προκατάληψη (και κατηγορεί τους άλλους) φαντάζεται ότι οι άλλοι άνθρωποι δεν έχουν τόσες ικανότητες όσο αυτός· τότε δεν μπορεί να επωφεληθεί από τα ταλέντα τους. Γι’ αυτό δεν λάμπει (自是不彰 zì shì bù zhāng).

Όποιος καυχιέται για τις αξίες του φοβάται ακόμα ότι δεν θα αναγνωριστεί ή εκτιμηθεί από τους ανθρώπους, και οι άνθρωποι, αντίθετα, τον περιφρονούν. Γι’ αυτό δεν έχει αξία (ή χάνει την αξία του) (自伐无功 zì fá wú gōng).

Όποιος υπερηφανεύεται (όποιος βασίζεται στις δικές του ικανότητες) φαντάζεται ότι οι άλλοι άνθρωποι δεν είναι ίσοί του (自矜 zì jīn).

Τέτοιοι άνθρωποι αγαπούν να νικούν τους άλλους. Όχι μόνο δεν αποκτούν καμία αξία, αλλά επίσης προσελκύουν γρήγορα τον θάνατο (不长 bù zhǎng).

Μετέφρασα τις λέξεις 余食赘行 yú shí zhuì xíng σύμφωνα με την εξήγηση του 释德清 Shì Déqīng: Η λέξη 行 xíng (συνήθως "περπάτημα" ή "πράξη") πρέπει να διαβάζεται σαν να ήταν 形 xíng "σώμα". Παλαιότερα, αυτές οι δύο λέξεις χρησιμοποιούνταν εναλλακτικά. Αυτή η ανάγνωση συνιστάται επίσης από τον σχολιαστή C. Ibidem: "Σαν υπολείμματα φαγητού (余食 yú shí), σαν βρογχοκήλη στο σώμα (赘行 zhuì xíng)." Αυτά είναι πράγματα που όλοι οι άνθρωποι περιφρονούν (τα υπολείμματα φαγητού και η βρογχοκήλη είναι πράγματα που οι άνθρωποι περιφρονούν).

Στο δεύτερο εδάφιο του Κεφαλαίου IV, ο 河上公 Héshàng Gōng ερμηνεύει τη λέξη 或 huò (συνήθως "ίσως", "κάποιος") ως "συνεχώς".

Το άτομο που κατέχει το Νταο παραμένει ταπεινό· αναγκαστικά δεν συμπεριφέρεται με τον τρόπο που κριτικαρεί ο 老子 Lǎozǐ.