Laozi'nin 24. Bölümü

Çince Metin

zhějiǔkuàzhěxíngxiànmíngshìzhānggōngjīncháng
zàidàoyuēshízhuìxínghuòyǒuzhīyǒudàochǔ

Çeviri

Parmak ucunda duran dik duramaz; geniş adım atan yürüyemez.
Kendi görüşlerine bağlı kalan aydınlanmamıştır.
Kendini onaylayan parlak değildir.
Kendini över hak etmez.
Kendini beğenen uzun ömürlü olmaz.
Tao'ya göre bu davranış, insanlarda sürekli tiksinme uyandıran artık yemek veya çirkin bir guatra benzetilir.
Bu yüzden Tao'ya sahip olan bu davranışta ısrar etmez.

Notlar

Parmak ucunda duran daha uzağı görmek ister; geniş adım atan daha hızlı yürümek ister. Bu benzetmeler, kendini yükselten veya büyük olmak isteyenin (övünerek) uzun süre ayakta kalamayacağını göstermek içindir.

Bu bölüm, bir öncekinin devamıdır. Tartışmayı sevenler uzun süre ayakta kalamaz, parmak ucunda duran veya geniş adım atan da uzun süre ayakta duramaz veya yürüyemez. Yazar, bu şekilde dikkatli davranarak öne geçmeye çalışanların hatasını vurgulamak istiyor.

Parmak ucunda duran sadece başkalarını geçmek ister; uzun süre böyle duramayacağını bilmez. Geniş adım atan sadece başkalarını geçmek ister; uzun süre böyle yürüyemeyeceğini bilmez.

Yazar, aşağıda aktardığı aksiyomları kanıtlamak için kolayca anlaşılabilir benzetmelere başvurur.

İmparatorluktaki diğer insanların kendisi kadar iyi olmadığını düşünür. Böylece onların niteliklerinden veya yeteneklerinden yararlanamaz. Bu yüzden aydınlanmamıştır (自见不明 zì xiàn bù míng).

Kendini bir tür tarafgirlikle onaylayan (ve başkalarını suçlayan) herkesin kendisi kadar yetenekli olmadığını düşünür; böylece onların yeteneklerinden yararlanamaz. Bu yüzden parlak değildir (自是不彰 zì shì bù zhāng).

Kendi erdemini överken hala insanlar tarafından tanınmayıp takdir edilme korkusunu taşır ve insanlar da onu hor görür. İşte bu yüzden hak etmez (veya erdemini kaybeder) (自伐无功 zì fá wú gōng).

Kendini överen (kendi yeteneğini öne süren) herkesin kendisine eş olmadığını düşünür (自矜 zì jīn).

Böyle insanlar başkalarını yenmeyi sever. Sadece hak kazanmazlar, ayrıca hızla ölümü üzerine çekerler (不长 bù zhǎng).

余食赘行 yú shí zhuì xíng sözlerini 释德清 Shì Déqīng'in açıklamasına göre çevirdim: xíng ("yürümek" veya "eylemde bulunmak") sözcüğü, xíng ("beden") olarak okunmalıdır. Eski zamanlarda bu iki sözcük birbirinin yerine kullanılırdı. Bu okuma, yorumcu C. Ibidem tarafından da önerilir: "Artık yemek gibi (余食 yú shí), bedendeki bir guatr gibi (赘行 zhuì xíng)". Bunlar, insanların hepsinin tiksinerek baktığı şeylerdir (artık yemek ve guatr, insanların hepsinin nefret ettiği şeylerdir).

IV. Bölümün ikinci cümlesinde, 河上公 Héshàng Gōng huò ("belki", "biri") sözcüğünü "sürekli" olarak yorumlar.

Tao'ya sahip olan kişi alçakgönüllülüğe devam eder; zorunlu olarak 老子 Lǎozǐ'nin eleştirdiği bu davranışta ısrar etmez.