Laozi, Bölüm 5

Çince metin

tiānrén, wànwéichúgǒu; shèngrénrén, bǎixìngwéichúgǒu.
tiānzhījiān, yóutuóyuèér, dòngérchū.
duōyánshuòqióng, shǒuzhōng.

Çeviri

Gök ve yer özel bir sevgi beslemez. Tüm varlıkları samandan köpek (kurban) gibi görürler.
Bilge kişi özel bir sevgi beslemez; tüm halkı samandan köpek (kurban) gibi görür.
Gök ve yer arasındaki varlık, boş ve tükenmeyen bir demirci körüğüne benzer; hareket ettikçe daha fazla rüzgar üretir.
Dao’dan çok konuşan kişi sık sık sessizliğe bürünür.
Orta yolu korumak daha iyidir.

Notlar

E: rén (halk arasında insanlık) kelimesi burada “kısmi ve özel bir sevgiyle sevmek” anlamına gelir.

苏子由Sū Zǐyóu: Gök (tiān) ve yer () özel bir sevgi beslemez. Tüm varlıkların doğal içgüdülerine uymalarına izin verirler. Bu yüzden tüm yaratıklar kendiliğinden doğar ve ölürler. Eğer ölürlerse, bu onların zorbalığının sonucu değildir; eğer doğarlarsa, bu onların özel sevgilerinin sonucu değildir. Aynı şekilde, samandan bağlı bir köpek yapıldığında, kurban sunulan sunak önüne, kötülükleri uzaklaştırmak için (bkz. 严君平Yán Jūnping) konur; en zengin süslerle kaplanır. Bu sevgiyle mi yapılır? Rastlantısal bir durumun sonucudur. Kurban sonrası dışarı atıldığında, geçenler ayakları altında çiğner. Bu nefret duygusundan mıdır? Yine rastlantısal bir durumun sonucudur.

E: Gök (tiān) ve yerin () erdemidir (): herkese karşı büyük ölçüde adildirler ve özel bir sevgi beslemezler. Varlıkların kendiliğinden oluşmasına ve dönüşmesine izin verirler. Bilge kişi (圣人shèngrén) halkla ilgili olarak aynı şekilde davranır. Bu pasaj, herkese karşı büyük ölçüde iyiliksever ve sevgi dolu olan kişinin, özel olarak kimseye iyiliksever veya sevgi dolu olmadığını söyler.

E: Gök (tiān) ve yer () arasında üstün ilahi bir varlık vardır. Bu pasaj iki şekilde yorumlanmıştır. Yalnızca bir yorumcu (E), 虚而不屈xū ér bù qū, 动而愈出dòng ér yù chū sözlerini Dào’ya atfeder; bu durumda şöyle çevrilmelidir: “(Bu varlık, yani Dào) boştur ve tükenmez; ne kadar hareket ederse, dışa o kadar çok çıkar.”

Diğer tüm yorumcular bu sekiz kelimeyi demirci körüğüne (橐龠tuó yuè) atfeder ve şöyle çevirir: “Boştur ve tükenmez; ne kadar hareket ettirilirse, o kadar çok rüzgar (fēng) üretir.”

E: Dào’nun özüdür bu. Sözlerle tükenmesi mümkün değildir. Eğer sözlerle açıklamaya çalışırsanız, ne kadar çok söz söylerseniz, o kadar mutlak sessizliğe mahkum olursunuz (harfiyen “tükenmenin doruğuna ulaşırsınız”). Ancak sözleri unutursanız (sözlerden vazgeçerseniz) ve orta yolu korursanız (yani 无为wúwéi’yi gözlemlerseniz), Dào’ya ulaşmaktan uzak olmayacaksınız.